Doortrappen is een initiatief van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, dat van mening is dat ouderen door te fietsen langer gezond, sociaal en zelfredzaam blijven. Tegelijkertijd neemt het aantal actieve fietsers snel af, zodra men 70 jaar wordt.
 
Er zijn verschillende redenen waarom ouderen stoppen met fietsen, weet Jetty de Vries uit Workum. Zij is fietsdocent bij de Fietsschool, onderdeel van de Fietsersbond. Ouderen die om wat voor reden dan ook de fiets niet meer durven of willen pakken, hoopt zij in beweging te krijgen.

Het Doortrap-project sluit daar naadloos op aan. ,,We zien ook dat ouderen stoppen met fietsen zodra het herfst wordt. Dan is het namelijk te koud.’’ Het zou mooi zijn, denkt De Vries, als de Doortrap-week op zijn minst een paar senioren over dit ‘dode punt’ heen helpt en tot minstens ver in november op de fiets weet te houden.

Samen met collega Karin Broer uit Grou heeft De Vries 24 ‘Doortraproutes’ door heel Friesland uitgezet. Broer bedacht in 2018 al het vergelijkbare ‘Relaxte Routes’ voor senioren. Eerder dit jaar plaatsten ze een oproepje voor testfietsers.

Dat hebben ze geweten: inmiddels zijn er liefst 600 testfietsers die de 24 routes befietsen en van commentaar voorzien. De Vries: ,,Ze letten erop of een route veilig is, dus of je geen gevaarlijke provinciale wegen of rotondes moet oversteken, of de fietspaden breed genoeg zijn en of de omgeving aantrekkelijk is.’’
   
Beetje verwend
Tjibbe en Afie Raap (beiden 67) uit Damwâld zijn twee van die testfietsers. Een kolfje naar de hand voor het echtpaar, dat ’s zomers doorgaans met twee fietsen achterop de caravan Europa doorkruist. Ze zijn enigszins verwend, met mooie tochten langs de Donau, de Elbe en de schilderachtige Retschenpass op de grens van Oostenrijk en Italië. Maar deze coronatijd genoten ze afgelopen zomer ook net zoveel van Drenthe. ,,In fantastyske fytsprovinsje.’’
  
Op één na hebben ze nu al De Vries’ testroutes gefietst. ,,En wy lette net allinnich op brike tegels, mar ek op oft it feilich is en wat je om je hinne sjogge.’’ De mooiste routes vonden ze die rond Oranjewoud, Heerenveen en Gaasterland. ,,Wy binne wâldminsken, wy wolle graach in stikje bosk sjen.’’

En dat is waarom ze een route rond Berltsum afkeurden. ,,In hiel lang stik neist in autodyk. Keal dêr op de klaai!’’, verzucht Afie Raap. Kortom: het was afzien, met de wind voor de kop, auto’s vlak naast je en dan ook nog eens geen natuurschoon om je heen. Terwijl ze in de buurt wel een hen onbekende parel ontdekten: de theetuin in Slappeterp. ,,Dêr hawwe wy sels twa kear west. Prachtich.’’
 
Geen angst op de fiets
En dan die fenomenale dag die het paar eens had in Súdwest-Fryslân, waar ze liefst twee routes aaneenregen. Het was zonovergoten, en vanaf een prachtig bankje zat het echtpaar te genieten van voorbijglijdend watersportplezier. ,,It wie de earste kear dat ik dy wetterpoarte fan sa tichtby seach’’, herinnert Afie zich. Op dergelijke dagen doen Tjibbe en Afie het liefst ook meermaals een horecauitspanning aan voor ,,in cappuccino, kofje’’ en zo nu en dan een zoete uitspatting. Ze willen maar zeggen: ook de horeca langs de routes profiteert van zo’n Doortrappen-project.
   
Zoals alle fietsers geniet het echtpaar Raap het meest als het weer een beetje meezit. ,,At it sintsje skynt en it is drûch, dan kinne je fytse.’’ En toch heeft het testroute-traject al effect op hun fietslust. Zo pedaleerden ze zondag zowaar in mistig weer bij Goutum in de buurt. ,,Wy binne al wat fanatiker wurden.’’
 
Angst op de fiets? Het is hen vreemd. Al mag het van Afie soms wel wat langzamer. Op vlak asfalt en bij een lekker windje wil Tjibbe, geoefend racefietser, het nog wel eens in de bol krijgen. ,,Dat ik bepaal de rûte en Afie de snelheid, sizze wy faaks.’’ Op één na heeft het paar nu alle Doortrap-routes getest. Die laatste hadden ze afgelopen zaterdag willen doen, ware het niet dat de fietsendrager op de auto het begaf.

Meer testfietsers gezocht
Overigens veranderde hun fietsreis door Friesland wel enigszins de waardering voor hun eigen woonomgeving. Ze begonnen met een route rond hun woonplaats door Damwâld. Die gaven ze eerder dit jaar een dikke acht. Maar na het zien van de pracht en praal rond Oranjewoud, Heerenveen en Gaasterland hield dat cijfer geen stand. ,,No soe Damwâld in sân krije.’’
   
Jetty de Vries en Karin Broer zijn bedolven onder de testfietsers, na de oproep dit voorjaar. Maar er kunnen er nog altijd meer bij, dus nieuwe testfietsers kunnen zich melden. De testfietsers vullen hun bevindingen in op een papieren enquêteformulier; aan de verwerking ervan hebben de twee momenteel bijna een dagtaak.

Als de routes eenmaal uitvoerig getest zijn, moeten ze bekendgemaakt worden zegt De Vries. Over de vorm wordt nog gesproken. ,,Een app? Fia in webside?’’ Raap weet het zo wel. ,,Dizze doelgroep wol in boekje ha.’’

Bron: Leeuwarder courant, Tim Fierant
Foto: Marcel van Kammen